راهنمای انتخاب بهترین ورق استیل برای صنایع مختلف (ساختمانی، غذایی، شیمیایی و دریایی)

مقدمه

ورق استیل یکی از پرکاربردترین مواد در صنایع مختلف است. از ساخت و ساز ساختمان‌ها تا تولید تجهیزات صنایع غذایی، شیمیایی و دریایی، ورق استیل به دلیل خواص منحصر به فرد خود، جایگاه ویژه‌ای دارد. اما با توجه به تنوع زیاد انواع ورق استیل، انتخاب بهترین نوع برای هر صنعت، نیاز به دانش و آگاهی دقیق دارد. در این مقاله، به بررسی انواع ورق استیل و کاربردهای آن در صنایع مختلف می‌پردازیم و راهنمای جامعی برای انتخاب بهترین ورق استیل ارائه می‌دهیم.

ورق استیل چیست؟

ورق استیل (Steel Sheet) نوعی فلز است که از ترکیب آلیاژ آهن با کربن و سایر عناصر آلیاژی مانند کروم، نیکل و مولیبدن ساخته می‌شود. این ترکیب باعث می‌شود که ورق استیل دارای خواصی مانند مقاومت در برابر خوردگی، استحکام بالا و قابلیت شکل‌پذیری خوب باشد. ورق استیل ضد زنگ در ضخامت‌ها و ابعاد مختلف تولید می‌شود و بسته به ترکیب شیمیایی و فرآیند تولید، به انواع مختلفی تقسیم می‌شود.

(  ورق _ بگیر  (تیسکو)      آماده فروش در بازرگانی توان استیل با قیمت استثنایی)

موجودی

weight/p(kg) وزن

size سایز

Grade گرید

product محصول

sr

موجود در انبار	15.86	2000*1000*1	201	ورق استنلس  -بگیر	1
موجود در انبار	31.72	2000*1000*2	201	ورق استنلس  -بگیر	2
موجود در انبار	47.58	2000*1000*3	201	ورق استنلس  -بگیر	3
موجود در انبار	158.6	2000*1000*10	201	ورق استنلس  -بگیر	4
موجود در انبار	126.88	2000*1000*8	201	ورق استنلس  -بگیر	5
موجود در انبار	19.83	2500*1250*0/8	201	ورق استنلس  -بگیر	6
موجود در انبار	24.78	2500*1250*1	201	ورق استنلس  -بگیر	7
موجود در انبار	49.56	2500*1250*2	201	ورق استنلس -بگیر	8
موجود در انبار	74.34	2500*1250*3	201	ورق استنلس  -بگیر	9
موجود در انبار	37.17	2500*1250*1/5	201	ورق استنلس  -بگیر	10

شناخت انواع ورق استیل

1. ورق استیل کربنی
ورق استیل کربنی از ترکیب آهن و کربن ساخته می‌شود و به دلیل استحکام بالا و قیمت نسبتاً پایین، در صنایع ساختمانی و خودروسازی کاربرد گسترده‌ای دارد. این نوع ورق استیل در برابر خوردگی مقاومت کمتری دارد و برای محیط‌های خورنده مناسب نیست.

2. ورق استیل ضد زنگ (stainless steel)
ورق ضد زنگ یا stainless steel ، با افزودن کروم به ترکیب آهن و کربن ساخته می‌شود. کروم باعث تشکیل یک لایه اکسید محافظ روی سطح فلز می‌شود که از خوردگی جلوگیری می‌کند. این نوع ورق استیل در صنایع غذایی، شیمیایی و دریایی کاربرد فراوانی دارد.

3. ورق استیل آلیاژی
ورق  آلیاژی با افزودن عناصر آلیاژی مانند نیکل، مولیبدن و تیتانیوم به ترکیب اصلی ساخته می‌شود. این عناصر باعث بهبود خواص مکانیکی و مقاومت در برابر خوردگی می‌شوند. ورق های آلیاژی در صنایع هوافضا، نفت و گاز و نیروگاهی استفاده می‌شود.

4. ورق استیل گالوانیزه
ورق های گالوانیزه با پوشش دادن سطح ورق ها با لایه‌ای از روی، مقاومت در برابر خوردگی را افزایش می‌دهد. این نوع ورق ها در محیط‌های مرطوب و خورنده مانند صنایع دریایی و ساختمانی کاربرد دارد.

عوامل موثر در انتخاب ورق استیل

1. محیط کاری
محیط کاری یکی از مهم‌ترین عوامل در انتخاب ورق استیل است. برای مثال، در محیط‌های خورنده مانند صنایع شیمیایی و دریایی، استفاده از ورق های ضد زنگ ضروری است. در محیط‌های خشک و بدون خوردگی، ورق استیل کربنی می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

2. استحکام مکانیکی
استحکام مکانیکی ورق استیل باید با توجه به نوع بار و نیروهای وارد شده بر آن انتخاب شود. برای مثال، در صنایع ساختمانی که بارهای سنگین وجود دارد، استفاده از ورق استیل با استحکام بالا ضروری است.

3. قابلیت جوش‌پذیری
قابلیت جوش‌پذیری ورق ها در صنایعی که نیاز به اتصال قطعات فلزی دارند، بسیار مهم است. برخی از انواع ورق استیل مانند استنلس استیل، قابلیت جوش‌پذیری خوبی دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به فرآیندهای خاص برای جوشکاری داشته باشند.

4. هزینه
هزینه ورق ها نیز یکی از عوامل مهم در انتخاب آن است. ورق های ضد زنگ معمولاً گران‌تر از ورق استیل کربنی است، اما در محیط‌های خورنده، هزینه‌های نگهداری و تعویض کمتر، می‌تواند توجیه‌پذیر باشد.

شناخت پر کاربردترین گریدهای ورق یا steel sheet 

از رایج ترین ورق های استیل گرید های ۳۰۴ و ۳۱۶ هستند. این دو گرید بسیار پرطرفدارند و در ادامه توضیحات بیش تری در خصوص آن ها خواهیم داد.

خاصیتهای شکل پذیری یا انعطاف پذیری، مقاومت، جوش پذیری و سختی با توجه به مواد تشکیل دهنده استیل متفاوت هستند.

عنصرکربن استفاده شده در این ورق ها معمولا کم تر از ۲ درصد است. هر چه که میزان کربن به کار رفته در ورق استیل بیش تر باشد سبب افزایش مقاومت و سختی این فلز می گردد. قابل ذکر است مقاومت بیشتر به همان نسبت انعطاف پذیری و شکل پذیری ورق را کم می نماید. از دیگر ویژگی های این ورق ها این که مقاومت بسیار خوبی در برابر حرارت های بسیار بالا تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد یا بسیار پایین در حد منفی ۲۰۰ درجه سانتی گراد دارند. در ادامه در خصوص انواع ورق استیل توضیحاتی را بیان می نماییم.

5 کاربرد ورق استیل در صنایع مختلف

1. صنعت ساختمان
در صنعت ساختمان، ورق ها برای ساخت اسکلت‌های فلزی، نماهای ساختمانی، پله‌ها و نرده‌ها استفاده می‌شود. ورق استیل کربنی به دلیل استحکام بالا و قیمت پایین، گزینه مناسبی برای این صنعت است. اما در محیط‌های مرطوب یا خورنده، استفاده از ورق های گالوانیزه یا stainless steel توصیه می‌شود.

2. صنعت غذایی
در صنعت غذایی، بهداشت و مقاومت در برابر خوردگی از اهمیت بالایی برخوردار است. ورق  ضد زنگ (stainless steel) به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت تمیزکاری آسان، در ساخت تجهیزات فرآوری مواد غذایی، مخازن ذخیره و خطوط انتقال مواد غذایی استفاده می‌شود.

3. صنعت شیمیایی
صنعت شیمیایی با مواد خورنده و شرایط سخت کاری مواجه است. ورق های ضد زنگ با گریدهای خاص مانند 316 و 317، به دلیل مقاومت بالا در برابر اسیدها و بازها، در ساخت مخازن، لوله‌ها و تجهیزات فرآیندی این صنعت استفاده می‌شود.

4. صنعت دریایی
در صنعت دریایی، ورق ها باید مقاومت بالایی در برابر خوردگی ناشی از آب شور و شرایط جوی سخت داشته باشد. ورق های ضد زنگ با گریدهای دریایی مانند 316 و 2205، به دلیل مقاومت در برابر خوردگی ناشی از کلریدها، در ساخت کشتی‌ها، سکوهای نفتی و تجهیزات دریایی استفاده می‌شود.

5. صنعت خودروسازی
در صنعت خودروسازی، ورق ها برای ساخت بدنه خودرو، شاسی و قطعات داخلی استفاده می‌شود. ورق استیل کربنی به دلیل استحکام بالا و قابلیت شکل‌پذیری خوب، گزینه مناسبی برای این صنعت است. اما در بخش‌هایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی است، از ورق های گالوانیزه یا استنلس استیل استفاده می‌شود.

6. صنعت انرژی
در صنعت انرژی، ورق ها برای ساخت تجهیزات نیروگاهی، توربین‌های بادی و خطوط انتقال نفت و گاز استفاده می‌شود. ورق استیل آلیاژی با مقاومت بالا در برابر دما و فشار، در این صنعت کاربرد فراوانی دارد.

کاربرد ورق استیل در صنعت هوایی

صنعت هوایی یکی از پیشرفته‌ترین و حساس‌ترین صنایع در جهان است که نیازمند مواد با کیفیت بالا و خواص مکانیکی و شیمیایی خاص است. ورق استیل به دلیل استحکام بالا، مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت شکل‌پذیری خوب، در این صنعت کاربردهای گسترده‌ای دارد. در این بخش، به بررسی کاربردهای ورق استیل در صنعت هوایی و ارائه مثال‌های عملی می‌پردازیم.

1. ساخت بدنه هواپیما

بدنه هواپیما یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن است که باید در برابر فشار، دما و نیروهای آیرودینامیکی مقاومت کند. ورق استیل به دلیل استحکام بالا و وزن نسبتاً کم، در ساخت بدنه هواپیما استفاده می‌شود. برای مثال، در ساخت بدنه هواپیماهای نظامی و تجاری، از ورق های آلیاژی با گریدهای خاص مانند 301 و 304 استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و استحکام بالا، می‌توانند در شرایط سخت پروازی عملکرد مناسبی داشته باشند.

مثال عملی: هواپیمای بوئینگ 787
هواپیمای بوئینگ 787 که به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای تجاری شناخته می‌شود، از ورق های آلیاژی در ساخت بخش‌هایی از بدنه خود استفاده می‌کند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و استحکام بالا، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

2. ساخت موتورهای هواپیما

موتورهای هواپیما یکی از پیچیده‌ترین و حساس‌ترین بخش‌های آن هستند که باید در برابر دما و فشار بسیار بالا مقاومت کنند. ورق های آلیاژی با گریدهای خاص مانند Inconel و Hastelloy در ساخت قطعات موتور هواپیما استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر دماهای بالا و خوردگی، می‌توانند در شرایط سخت کاری موتورهای هواپیما عملکرد مناسبی داشته باشند.

مثال عملی: موتورهای جت جنرال الکتریک GE90
موتورهای جت GE90 که در هواپیماهای بوئینگ 777 استفاده می‌شوند، از ورق های آلیاژی با گرید Inconel در ساخت برخی از قطعات خود استفاده می‌کنند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر دماهای بالا و خوردگی، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

3. ساخت قطعات داخلی هواپیما

قطعات داخلی هواپیما مانند صندلی‌ها، میزها و قفسه‌های بار نیز باید از موادی ساخته شوند که در برابر خوردگی و سایش مقاومت کنند. ورق های ضد زنگ با گریدهای 304 و 316 در ساخت این قطعات استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت تمیزکاری آسان، می‌توانند در محیط داخلی هواپیما عملکرد مناسبی داشته باشند.

مثال عملی: صندلی‌های هواپیمای ایرباس A350
هواپیمای ایرباس A350 که به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای تجاری شناخته می‌شود، از ورق های ضد زنگ با گرید 304 در ساخت صندلی‌های خود استفاده می‌کند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت تمیزکاری آسان، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

4. ساخت سیستم‌های هیدرولیک

سیستم‌های هیدرولیک هواپیما که برای کنترل سطوح پروازی و فرود استفاده می‌شوند، باید از موادی ساخته شوند که در برابر فشار و خوردگی مقاومت کنند. ورق های آلیاژی با گریدهای خاص مانند 17-4 PH در ساخت این سیستم‌ها استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و استحکام بالا، می‌توانند در شرایط سخت کاری سیستم‌های هیدرولیک عملکرد مناسبی داشته باشند.

مثال عملی: سیستم‌های هیدرولیک هواپیمای F-16
هواپیمای F-16 که به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان شناخته می‌شود، از ورق استیل آلیاژی با گرید 17-4 PH در ساخت سیستم‌های هیدرولیک خود استفاده می‌کند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و استحکام بالا، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

5. ساخت مخازن سوخت

مخازن سوخت هواپیما باید از موادی ساخته شوند که در برابر نشت و خوردگی مقاومت کنند. ورق های ضد زنگ با گریدهای 316 و 321 در ساخت این مخازن استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و نشت، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

مثال عملی: مخازن سوخت هواپیمای بوئینگ 747
هواپیمای بوئینگ 747 که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین هواپیماهای تجاری شناخته می‌شود، از ورق های ضد زنگ با گرید 316 در ساخت مخازن سوخت خود استفاده می‌کند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و نشت، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

6. ساخت قطعات الکترونیکی

قطعات الکترونیکی هواپیما مانند سیستم‌های ناوبری و ارتباطی نیز باید از موادی ساخته شوند که در برابر خوردگی و سایش مقاومت کنند. ورق استیل ضد زنگ با گریدهای 304 و 316 در ساخت این قطعات استفاده می‌شود. این گریدها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت تمیزکاری آسان، می‌توانند در محیط داخلی هواپیما عملکرد مناسبی داشته باشند.

مثال عملی: سیستم‌های ناوبری هواپیمای ایرباس A320
هواپیمای ایرباس A320 که به عنوان یکی از پرکاربردترین هواپیماهای تجاری شناخته می‌شود، از ورق استیل ضد زنگ با گرید 304 در ساخت سیستم‌های ناوبری خود استفاده می‌کند. این ورق‌ها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و قابلیت تمیزکاری آسان، می‌توانند در طولانی‌مدت عملکرد بهینه‌ای داشته باشند.

نتیجه‌گیری

انتخاب بهترین ورق استیل برای صنایع مختلف، نیاز به بررسی دقیق عوامل محیطی، مکانیکی و اقتصادی دارد. ورق استیل کربنی برای محیط‌های خشک و بدون خوردگی، ورق های ضد زنگ برای محیط‌های خورنده و بهداشتی، و ورق های آلیاژی برای شرایط سخت کاری مانند دما و فشار بالا، گزینه‌های مناسبی هستند. با توجه به تنوع ورق استیل و کاربردهای گسترده آن، انتخاب صحیح می‌تواند به بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌ها در صنایع مختلف کمک کند.

انواع ورق استیل

پس از آن که دانستیم ورق استیل چیست لازم است بدانیم که ورق ها به گرید های مختلف تقسیم می گردند. دسته بندی اصلی برای ورق های استیل گرید های ۳۰۰ و ۴۰۰ هستند که هر کدام به چند نمونه تقسیم می گردند. در این میان گرید های ۳۰۰ بسیار پرطرفدار ترند و موارد استفاده ی آن ها بیش تر می باشد.

گرید های ۳۰۰ خود به انواع مختلف گرید ۳۰۴ ، ۳۱۶ ، ۳۴۷ ، ۳۲۱ و ۳۰۵ تقسیم می گردند. گرید ۳۰۴ نسبت به نمونه های دیگر گرید ۳۰۰ طرفداران بیش تری دارد و معمولا از این گرید در تولیدات صنعتی یا لوازم آشپزخانه استفاده می شود.

استیل های سری ۴۰۰ نسبت به نمونه های سری ۳۰۰ در برابر ساییدگی مقاوم ترند اما مقاومت چندانی در برابر خوردگی ندارند. این سری را بیش تر در تولید لوازم کوچک خانه مانند کارد و چنگال و ..‌ مورد استفاده قرار می دهند. گرید های ۴۱۰ ، ۴۲۰ و ۴۳۰ از جمله انواع گرید سری ۴۰۰ هستند.

دسته بندی دیگر انواع ورق های استیل می توان به ورق های نگیر و ورق های بگیر اشاره نمود. در این قسمت این نوع استیل را مورد بررسی قرار می دهیم .همچنین دلیل نامگذاری آن ها را بیان کنیم و بگوییم هر کدام چه کاربردی دارند.

استیل های بگیر از جمله ورق هایی هستند که خاصیت مغناطیسی بسیار بالایی دارند.  توسط آهنربا جذب می شوند و از طرفی زنگ نمی زنند.

استیل های نگیر هم زنگ نمی زنند ولی توسط آهنربا ها هم جذب نمی شوند. به همین دلیل است که آن ها را با نام نگیر در بازار ها می شناسند. این نمونه ورق ها خاصیت مغناطیسی بسیار پایینی دارد.

از جمله ورق های نگیر موجود در بازار گرید های ۳۰۴ و ۳۱۶ سری ۳۰۰ هستند. دلیل نگیر بودن آن ها وجود دو عنصر کروم و نیکل در آن می باشد.

سخن نهایی

در این مقاله در خصوص اینکه ورق استیل چیست و انواع آن سخن گفتیم. امروزه این ورق ها را در صنایع مختلف و هم چنین تولید مواد گوناگونی هم چون لوازم آشپزخانه و مخازن نگهداری سیالات مورد استفاده قرار می دهند. از جمله انواع ورق های سری های ۳۰۹ و ۴۰۰ هستند که خود به گرید های مختلفی تقسیم می گردند و هر کدام ویژگی های مخصوص به خود را دارند.

مطالب مرتبط:

خرید لوله استنلس استیل 304

خرید پروفیل استنلس استیل 304